Radyatörler

Radyatör, kullanıldığı yerlerin özelliklerine ve transferini sağladıkları akışkanın türüne göre farklı serpantinlerin kullanılmasıyla oluşturulur. Yapımında kullanılan serpantinlere göre oval borulu serpantin radyatör, düz borulu serpantin radyatör, kanatsız çıplak borulu serpantin radyatör, yivli ve kroçili borulu radyatörler, kanatlı serpantin radyatörler şeklinde sınıflandırılırlar. Transferini sağladıkları akışkanların cinslerine göre ise,

Kızgın su radyatörü
Sıcak su radyatörü
Deniz suyu radyatörü
Buhar radyatörü
Kızgın yağ radyatörü şeklinde sınıflandırılırlar.
İmalatlarında kullanılan serpantinlerin yapılarına göre gruplandırılan radyatörler, farklı kaplamalarla sahip serpantinlerle kullanılacakları alanların fiziki şartlarına dayanıklılık gösterirler. Galvanizsiz, elektro galvaniz kaplama, sıcak daldırma galvaniz kaplama serpantinli olarak sınıflandırılırlar. Müşterilerden gelen proseslere uygun olarak imal edilen radyatörler, imalatlarında kullanılan serpantin, kanat, ayna ve kolektör malzeme cinsine göre de farklı sınıflandırılarak kullanıma sunulurlar. Kullanılan malzemeye göre, komple paslanmaz, komple karbon çelik, komple bakır serpantin ve farklı malzemelerin kullanımı ile oluşturulan radyatör grupları şeklinde sınıflandırılır.

Radyatör Tasarımları Nasıl Yapılır?
Radyatör imalatları, termodinamik hesaplamaların profesyonel programlarla, tasarım hesaplamaları TEMA standardına ve basınçlı kaplar direktifi EN 13445 standartlarına göre yapılmaktadır. Radyatörün gövde ve ısıtıcı boruları EN 10216 ve EN 10217 üretim standardına sahip malzemelerden, ayna, kapak ve perdeler EN 100025 ve EN 10028 üretim standardındaki malzemelerden, karışık flanşları EN 1092 üretim standardına sahip akışkan ve basınç sınıfına göre üretilen malzemelerden yapılmaktadır. Müşterilerin talepleri doğrultusunda kalite dosyası oluşturularak CE belgeli olarak imal edilen radyatörler, hidrostatik test basınçları yapıldıktan sonra boyanarak kullanıma sunulmaktadır.

Radyatör Kullanım Alanları
Radyatör kullanım alanları transferine olanak sağladıkları akışkan çeşidine ve imalatında kullanılan malzeme çeşidine göre farklılıklar gösterir. Ağırlıklı olarak kızgın yağ, buhar ve kızgın su radyatörünün kullanımı yaygın olmakla birlikte, bazı ortamlarda deniz suyu ile havanın soğutulması amacıyla da kullanılmaktadır. Tekstil sektöründe yaygın olarak kullanılan radyatörler kurutma makinelerinde havanın ve ortamın ısıtılmasını sağlar.

Kızgın yağ akışkanlarıyla kullanıldıkları alanlarda da sıcak hava ihtiyacının giderilmesi ve ortam ısısı sağlamak adına kullanılırlar. Gıda ve ilaç sektörlerinde kurutma amaçlı olarak yaygın bir şekilde kullanılan radyatörler, deri sektörü, çay ve tütün sektöründe de kurutma radyatörü olarak kullanılır. Bunların dışında, atık yakma tesislerinde hava ısıtıcısı, termal yakma sonrası atık gaz soğutma gibi amaçlara yönelik olarak da kullanılırlar. İmalat öncesinde kullanılacakları sistemlerin basınç düşümü, korozyon oluşum düzeyi ve radyatörün çalışma şartları göz önüne alınarak kullanılacak malzeme seçimi yapılmaktadır.

Kızgın Yağ Radyatörü
Kızgın yağın açığa çıkardığı enerjiden faydalanmak amacıyla kullanılan kızgın yağ radyatörleri, yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyulan yerlerde kullanılmaktadır. Kızgın yağ radyatörlerinin kullanılacağı alanlarda göz önünde bulundurulması gereken en önemli faktör, sıcaklık değerleridir. Zira düşük sıcaklık sebebiyle viskozite değerlerinde oluşan artış radyatörde basınç kaybına sebep olmaktadır. Bu sebeple pompa daha fazla enerji harcamak durumunda kalmaktadır. Kızgın yağ radyatörlerinin tesis edileceği ortamlarda kullanılan yağın özellikleri, basınç kaybı, ısı transfer yüzey alanı akış hızını doğrudan etkileyen faktörlerdir.

Kızgın yağ radyatörü kullanılarak ısı transferi yapılacak ortamlardaki yağ seçiminde, yağ sıcaklık parametresi, yağın özgül ısıl değerleri ve kaynama noktalarına dikkat edilmesi gerekir. Büyük moleküllerin kaynaması için yüksek sıcaklıklara gereksinim duyulurken, küçük moleküller düşük sıcaklıklarda kaynar. Büyük moleküllerin yoğunluğu arttıkça, yağın kalınlığı ( viskozite) artarak akışkanlık azalır. Bu gibi durumlarda akışkanlığın istenilen düzeyde olabilmesi için daha büyük motor güçlerine ihtiyaç duyulur. Bu tarz bir çalışma sistemde performans düşüklüğüne yol açar.

Buhar Radyatörü
Buharın oluşmasıyla açığa çıkan enerjinin kullanılarak, proses havasının ısıtılmasını sağlayan buhar radyatörleri, kondens oluşumu süresince sabit kaldığı için en yüksek verimin sağlandığı radyatörler arasında yer alır. Buhar radyatörlerinde bulunan emniyet ventilleri ve contalar büyük önem sahip ekipmanlardır. Buharlı radyatör kullanılacak ortamlarda basınç değerlerine uygun conta ve çalışma sıcaklığının biraz üzerinde emniyet ventili kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Buhar radyatörü kullanımında göz önünde bulundurulması gereken en önemli hususlardan biri, buharın kalitesi ve temizliğidir. Besi suyu kireçli ve kirletici maddeler bakımından yoğun olması ve iletkenlik değerinin düşüklüğü radyatörün verimliliğini ve kapasitesini etkiler. Buhar üretiminin sağlanması için kullanılan suyun uygun olmaması halinde, radyatörde bulunan ısıtıcı boruların tıkanmasına yol açabilir. Bu tür durumlarda elde edilmesi planlanan verim elde edilemediği gibi, radyatörün kullanım dışı kalabilmesi de mümkündür. Buhar radyatörlerinin kullanımındaki diğer bir önemli unsur ise, rejim sırasındaki kondens oranı ve pik çekimlerde oluşacak olan kondens miktarının kondenstop tarafından karşılanabilir olmasıdır.

Kızgın Su Radyatörü
Suyun ısıtılmasıyla ortaya çıkacak olan enerjinin kullanılmasıyla proses havasının ısıtılmasını sağlayan sıcak su radyatörleri, basit ve etkili çözümler sunmaktadır. Sıcak su radyatörleri basit çözümlerin yanı sıra, diğer proseslere kıyasla daha düşük maliyetlere sahiptir. Kızgın su radyatörlerinde istenilen verimin elde edilmesi adına dikkat edilmesi gereken unsur, sudaki maddelerin kirletme oranıdır. Sudaki kirletici maddeler ve kirecin miktarı arttıkça, verim o nispette düşmektedir.

Ayrıca kızgın su radyatörlerinin tasarımında buhar oluşumunun önlenmesine yönelik hesaplamalar yapılırken, basınç değerlerine özel önem gösterilmektedir. Çünkü kızgın su radyatörlerinin çalışması esnasında buhar oluşumu, sistem içerisindeki basıncın yükselmesine yol açmaktadır. Buhar oluşumunu engellemek adına, kızgın su radyatörleri üzerinde bulunan etiket değerlerine dikkat edilmelidir.